Çfarë nuk kemi ne si shqiptarë

(Misteret e historisë të Shqipërisë)

Ne për qindra e ndofta mijëra vjet jemi qeverisur në mënyrë vertikale.

Ose na kanë qeverisur të huajt, grekët, romakët, bullgarët, sllavët e jugut, ostrogotë më përpara tyre, osmanët, pra pushteti ka qenë larg paraardhësve tanë dhe u binte si breshër mbi supe.

Ose na kanë qeverisur pashallarë, princër, feudalë, që e trajtonin njeriun e thjeshtë më keq se një lepur fushash, një mi kanalesh dhe një derr ferrash.

Ne kemi arketipin e të qenët të sunduar vertikalisht.

Pa pushtete horizontalisht konkurrenciale ose bashkëpunues.

Prandaj na mungon kultura e dialogut, prandaj na mungon bashkëjetesa e partive politike, prandaj na mungon sot ekzistenca e pushteteve të ndara, prandaj cdo i pushtetshëm eliminon nga fusha e pushtetit rivalët e tij, dhe kërkon njê pushtet vertikal të pandashëm dhe pandarë nga asgjë dhe me askënd.

Kjo është kultura e mbrapsht e paranojës pushtetare, e autoritarizmit, monizmi nuk ishte veçse një formë qesharake e kulturës pushtetare në mijëra vjet pararendësish, prandaj kujtdo që ka pak pushtet i duket normale dhe e domosdoshme jo të dialogojë me qytetarin dhe rivalin e vet, por t’i injorojë.

Lexojmë nga shkrues debilë që na përrallisin në mjerimin e tyre se pushteti i pandashëm vertikal është gjendja normale e qeverisjes të këtij populli.

Harrojnë që pikërisht pushteti i pakontrolluar është burimi i të gjitha të këqijave në një shoqëri.

Ne na mungon kultura e dialogut horizontal dhe e ndarjes të pushteteve.

Na qeveriste Athina dhe Korfuzi nga larg, Roma përtej detit, Kostandinopoja përtej ngushticës, Moska, Beogradi, gjithandej pushtet vertikal dhe i huaj, qytetari dhe shtetasi nuk ishin veçse shërbëtorë kokulur.

Shqiptari si individ politikisht i lirë nuk ka ekzistuar në histori. Edhe të lirët i qeveriste klani.

Si mundet kjo histori mijëravjeçare e shkruar në gjenet e kujtesës politike të zhbëhet për 20 vjet?

Çfarë janë 20 vjet në 2000 vjet??? Një sekondë e ditës, më pak.

Prandaj qytetarët kanë lindur për të vuajtur, sepse është dhe vazhdon të jetë koha e militantëve dhe e servilëve.

Fol sa të duash!