Rregullat e reja për të marrë patentën

Pas ndryshimeve në Kodin Rrugor, Ministria e Transporteve e Shqipërisë, në përshtatje të tyre, ka miratuar edhe rregulloren e re për autoshkollat dhe kursin që duhet kryer për marrjen e patentës.

Ndryshimet, që janë botuar dje në Fletoren Zyrtare e që do të hyjnë në fuqi nga janari i vitit të ardhshëm, sjellin një ristrukturim të programeve teorike e praktike, duke shtuar orët e kursit dhe duke reduktuar numrin e gabimeve (testi teorik me 40 pyetje tashmë nuk mund të merret me më shumë se 4 gabime, nga 7 që ishte deri dje). Po ashtu, përpos ndryshimit të formatit të patentave, udhëzimi parashikon shtim të tyre, që do të korrespondojnë me llojet e mjeteve sipas specifikave, raporton Shekulli. 

Vendimi nuk saktëson çmimet për kurset në autoshkolla, por lidhur me to, drejtuesit e kurseve kanë pohuar për “Shekulli”-n se nuk do të kërkojnë ndryshime, por kanë kërkuar eliminimin e pagesave dhe praktikave për llogari të Kryqit të Kuq.

Makinat automatike

Risì për lejet e drejtimit, përveçse shtohen në numër dhe ndryshojnë formatin sipas standardeve të Bashkimit Europian, është edhe lëshimi për herë të parë i patentave me kodin 78. Bëhet fjalë për lejedrejtimi për mjete me kuti shpejtësie automatike (të njohura si me kambio automatike). Ata që do të kërkojnë të ngasin një mjet të tillë do të bëjnë prova praktike me këto mjete dhe patenta që do të marrin do të jetë e posaçme vetëm për atë kategori, ndërkohë që për të fituar të drejtën të ngasin makinë me kuti shpejtësie manuale, duhet të bëjnë kurs të ri, që do të zhvillohet vetëm përmes kursit praktik. “Drejtuesi i mjetit që zotëron njërën nga kategoritë B, C, D apo nënkategoritë e tyre të pajisur me kodin 78, kur fiton njërën nga kategoritë apo nënkategoritë me kuti shpejtësie manuale, ka të drejtën e drejtimit të mjeteve me kuti shpejtësie manuale për kategoritë apo nënkategoritë përkatëse dhe të atyre më të ulëta”, thuhet në variantin zyrtar të Transporteve.

Forcohen kriteret, ulet numri i gabimeve

Për lejedrejtimin e autoveturave (kategoria B), testi teorik do të përbëhet nga 40 pyetje të pavarura, dy pyetje për çdo temë të rëndësishme dhe një pyetje për çdo temë tjetër, që bien në mënyrë rastësore. Koha që propozon udhëzimi është 40 minuta, ndërkohë që kandidatët, të cilët do të futen për të dhënë testimin e informatizuar, nuk duhet të bëjnë më shumë se 4 gabime. Ndërkohë për kategorinë e patentave AM, testi do të ketë 30 pyetje dhe kandidatët nuk duhet të kalojnë 3 gabime. Kjo metodë është kërkuar edhe për mjetet e tjera, ku gabimet do të llogariten në raportin 1 me 10. Por, në rast se kandidatët nuk ia dalin ta marrin provimin as herën e pestë, nëse do të kërkojnë medoemos patentë, duhet të regjistrohen sërish nga e para. Përpos rregullave që vendosen, lidhur me kualifikimin e inspektorëve, kushtet për ambientet ku zhvillohen kurset, ministria kërkon që pagesat për regjistrimin e teorisë dhe praktikës të kryhen të plota para se kandidatët të nisin kursin.

Regjistrimi i kandidatit

Mosha minimale për të fituar patentën do të mbetet e pandryshuar. Ajo propozohet të jetë sërish 16 vjeç për ciklomotorët e mjetet me 3 rrota dhe 18 për autoveturat. Kjo do të jetë praktikisht koha fillestare për regjistrimin, ndërkohë që nga momenti që kandidatët marrin lejedrejtimi, për të kaluar te një kategori e sipërme patente, duhet të presin nga 1 deri në 3 vjet sipas lejeve që do të kërkojnë të marrin. Ndërkohë, për t’u regjistruar, përpos kriterit të moshës, duhet të mos kenë një vendim të autoriteteve kompetente, për ndalim regjistrimi me lejedrejtimi, të mos jenë duke kryer kurs teorik a praktik për kategori tjetër, përveç kategorisë A1, A2 dhe A dhe të kenë minimalisht një pikë nga gjendja e pikëve,si dhe të mos kenë lejedrejtimi të hequr.

9 lejedrejtimi shtesë

Kategoritë e lejeve të drejtimit do të jenë të ndryshme nga ato që përdoren aktualisht për qarkullim dhe përpos tyre do të shtohen edhe disa lloje të tjera. Deri tani, 7 kategoritë e patentave janë: A, B, C, D, BE, CE, DE. Ndërkohë, në lejet e reja të drejtimit do të jenë të shënuara, përpos tyre, edhe 9 kategori të tjera, duke filluar nga AM, ku përfshihen ciklomotorët dhe mjetet e lehta me katër rrota, deri te D1E ku përfshihen mjetet me rimorkio. Ministria e Transporteve ka vendosur, përmes ndryshimeve të fundit ligjore, pajisjen me kartonë të rinj për të gjithë drejtuesit. Kategoritë e reja të lejeve që do të shtohen janë AM, A1, A2, B1, B96, C1, CIE, D1, D1E.

Praktika, 6 orë lëvizje për të marrë kartonin

Pasi kanë fituar provimin teorik, kandidatët që kërkojnë të pajisen me leje drejtimi për kategorinë B, duhet të kryejnë 6 orë ushtrim të detyrueshëm praktike, të ndara sipas tri programeve. I pari kërkon 2 orë lëvizje në kushte të natës, në rrugë urbane të ngushta dhe të gjera ku ka mjete të parkuara anash ose jo, në kryqëzime të rregulluara me sinjale vertikale dhe impiante semaforike. I dyti orienton 2 orë lëvizje në rrugë urbane ose në rrugë interurbane dytësore, duke shfrytëzuar mjetin në regjime të ndryshme të punës së motorit, në regjimin e momentit përdredhës maksimal dhe duke shfrytëzuar konsumin minimal të karburantit. Ndërkohë, etapa e tretë parashikon 2 orë lëvizje në autostradë ose rrugë interurbane kryesore apo dytësore duke e kaluar shpejtësinë 50 km/ orë, duke përdorur 5 marshe dhe marshin më të përshtatshëm të shpejtësisë gjatë lëvizjes.

Sa zgjat praktika

Rregullorja e re ka vendosur si kusht për autoshkollat që seancat e ushtrimit të praktikës, nuk duhet të zgjasin më pak se 40 minuta me kursantët. Kjo vlen për të dy llojet e kurseve, si për mjetet me kuti shpejtësie manuale, ashtu edhe për ato me kuti automatike. Për patentat e kategorisë A1 (motor me cilindratë deri në 125 cm³, tricikël), A2 (motor me fuqi deri në 35 kw), dhe B1 (motomjete me katër rrota, të ndryshëm nga ata AM, masa e të cilëve është më e vogël se 400 kg), kohëzgjatja është propozuar për 12 seanca, të cilat duhet të zhvillohen në jo më pak se 12 ditë. Për patentat e kategorisë B, aty ku interesi është më i madh, propozohen 25 seanca në jo më pak se 25 ditë kalendarike. Vendi i provës të praktikës për të vlerësuar manovrat e veçanta bëhet në një terren të përshtatshëm për kryerjen e këtyre manovrave. Vendi i provës për të vlerësuar sjelljen në trafik duhet të bëhet në rrugë jashtë zonave të banuara, interurbane dhe autostrada (ose të ngjashme) si dhe, në të gjitha llojet e rrugëve urbane (zona banimi, 30 dhe 50 km/orë, urbane kryesore) të cilat duhet të përfaqësojnë lloje të ndryshme të vështirësisë. Gjithashtu, është e përshtatshme që prova të zhvillohet në kushte të ndryshme të trafikut.

Regjistrimi

Për t’u regjistruar në kursin e patentës, kandidatët duhet të bëjnë pagesën e regjistrimit për leje drejtimi (autorizimin e teorisë dhe praktikës njëkohësisht), më pas dorëzojnë mandatin e arkëtimit dhe dokumentet në autoshkollë për regjistrim. Pas shpalljes fitues në provimin e praktikës, kandidati duhet të bëjë pagesën për taksën e lejes së drejtimit dhe patentës. Pasi kandidati është regjistruar për një kategori të caktuar leje drejtimi, statusi tij është aktiv dhe pasqyrohet automatikisht në sistemin e regjistrit informatik për dhënien e provimit të teorisë dhe praktikës deri në përfundim të këtij procesi. Pagesat për riprovimet e teorisë dhe të praktikës do të bëhen pas shpalljes fitues të provimit të praktikës.